-
Deptam czy depczę?
4.06.20204.06.2020Chodzi o formy typu deptam. W 2005 r. p. Artur Czesak napisał, że „warto by dokonać analizy nasuwających wątpliwości czasowników i być może normę zliberalizować” https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Plukasz-Plucze;6414.html.
Minęło 15 lat. Czy coś się w tym temacie dzieje? Czy ktoś analizuje, liberalizuje? W jakim trybie i kiedy takie decyzje normatywne są podejmowane?
Od czterech lat deptam jest w Wiktionary https://pl.wiktionary.org/wiki/depta%C4%87 i w Słowniku gramatycznym języka polskiego http://sgjp.pl/leksemy/#255636
-
Do użytku 7.07.20167.07.2016Szanowni Państwo,
coś jest do użytku, to jasne. A czy coś może nie dawać się do użytku przez kogoś? Na przykład przez cywilów?
Z poważaniem
Barbara
-
kuku na muniu10.02.200510.02.2005Chciałbym dowiedzieć się czegoś na temat słowa munio, pochodzącego oczywiście z powiedzenia mieć kuku na muniu. Czy pochodzi ono od słowa mózg? Jeśli tak jest, to dziwi mnie fakt, że nie jest pisane przez o z kreską, jak to jest w przypadku zdrobnienia nózia, pochodzącego od wyrazu nóżka. I jeszcze coś: o z kreską, u kreskowane – jakie jest poprawne określenie dla litery ó?
Dziękuję.
-
Lżyć, powaga, zniewaga 20.03.201620.03.2016Podczas rozmów politycznych i prawnych dotyczących zniewagi zacząłem się zastanawiać nad poprawnością językową – słowa zelżyć i powaga odnoszą się do sił grawitacyjnych.
Czy można mówić, że ważny urząd zelżył się, gdy łamie umowę społeczną?
Czy znieważamy, mówiąc, że utracił powagę?
-
nająć i wynająć10.05.200910.05.2009Szanowni Państwo,
czy zdanie: „Lokator wynajmuje mieszkanie” jest niepoprawne? Może należałoby napisać: „Lokator najmuje mieszkanie”? Czy wynajmować i najmować to synonimy?
Z wyrazami szacunku
Małgorzata Warda -
Ocalały, ocalony, ocaleniec16.05.201716.05.2017W języku angielskim istnieje wygodny termin survivor używany np. do określenia kogoś, kto przeżył Holokaust. Czy po polsku nazwalibyśmy taką osobę ocalonym czy ocalałym?
Intuicja podpowiada mi, że ocalony sugeruje „przez kogoś” (ergo: zawdzięcza przetrwanie komuś innemu) natomiast ocalały nie niesie tych konotacji, co moim zdaniem jest lepsze, bo nie odbiera sprawstwa i inicjatywy „ofiarom”.
Czy Eksperci podzielają moją intuicję? Byłabym wdzięczna za opinię.
-
Opiekować się – dlaczego z się?26.07.201726.07.2017Czasownik opiekować łączy się zawsze z się. W gwarze sądeckiej jednak nigdy.
Mówimy: Opiekuję córkę, zamiast: Opiekuję się córką, Wyjechała opiekować chorych, zamiast: Wyjechała opiekować się chorymi.
Na chłopski rozum to ma sens! Przecież się oznacza zwrotność, a opiekę sprawuje się zawsze nad kimś.
Czy jest jakieś uzasadnienie, dlaczego opiekować +się, zamiast samego opiekować?
Napić się, najeść się, zakochać się – czynność jest wykonywana na wykonującym, ale opiekować się?
-
Przedstawiamy się5.03.20095.03.2009Szanowni Państwo,
uczono mnie, że przedstawienie się oznacza podanie nazwiska (w przypadku osoby dorosłej) lub imienia (gdy dziecko przedstawia się dziecku). „Witold Ogryzek” to nie przedstawienie się, ale podanie personaliów. Przyznam, że bardzo mi się nie podoba, gdy ludzie zamiast się przedstawić i w chwilach, gdy sytuacja tego wymaga, podają personalia, jak chłopi w gminie indagowani przez pana urzędnika. Jaka jest Państwa opinia na ten temat?
Z poważaniem – Ogryzek -
Rząd przekazać
1.02.20211.02.2021Witam,
Mam pytanie odnośnie zwrotu komuś/do kogoś. Czy prawidłowy będzie zwrot Dyrektor X przekazał drogą elektroniczną przedmiotową korespondencję do Pana Dyrektora Y, czy jednak Dyrektor X przekazał drogą elektroniczną przedmiotową korespondencję Panu Dyrektorowi Y?
-
Smacznego!12.06.200612.06.2006Witam,
mam pytanie odnośnie zwrotu Smacznego. Czy są jakieś określone sytuacje, kiedy się go powinno używać? Często zwrot Smacznego jest używany w sytuacji „przyłapania” kogoś na jedzeniu (nagminne w akademikach i internatach :]) i wprowadza jedzącą osobę w zakłopotanie, przez co zwrot grzecznościowy nabiera raczej mało uprzejmej formy.